door Anna Teresa Bellinzis
Het is volgens hem eigenlijk zo simpel, een leerling met een beperking een plekje op de arbeidsmarkt geven. En daarom hoopt Marc Kuiper, coördinator arbeidstoeleiding van VSO de Brug uit Almelo dat werkgevers ervoor openstaan.
Leerlingen van VSO de Brug uit Almelo waren een van de tien winnaars van de Bazen Verbazen-wedstrijd. Trotser op zijn leerlingen kan Marc Kuiper, coördinator arbeidstoeleiding, dan ook niet zijn. Hij gunt deze jongeren, die ‘zo normaal zijn als jij en ik’ en ook gewoon hun toekomstdromen hebben, dan ook een leuke baan. Met deelname aan Bazen Verbazen werd een stap in de goede richting gezet.
Na twee workshops en een goed plan, maakten de leerlingen met docenten van Maas theater en dans binnen acht dagen een film. Van begin tot einde bedachten ze scènes, tekenden ze een storyboard, namen ze muziek op, verzamelden informatie en kleding en oefenden urenlang. Voordat de film getoond werd op een Bazen Verbazen-werkgeversbijeenkomst, mochten medeleerlingen en leerkrachten de film zien.
De ontvangst was lovend en van het voorproces alleen al staken de deelnemende leerlingen veel op. Er werd een beroep gedaan op de flexibiliteit van alle leerlingen en ook de leerlingen die dat niet gewend waren, konden zich aanpassen aan de manier van werken. Bovendien konden alle deelnemers binnen dit project hun eigen kwaliteiten laten zien. Daarmee was het project al een succes op zich.
Enthousiast blikt Kuiper terug op het project. “Het is een geweldig project, de leerlingen vonden het erg leuk en bovendien was het enorm leerzaam. Ja, het was een arbeidsintensief project maar de leerlingen hebben in korte tijd veel geleerd.”
Op een creatieve manier werden de kernkwaliteiten van leerlingen naar boven gehaald en kenbaar gemaakt. Kunst als expressievorm werkt daarbij heel goed, legt Kuiper uit. “Dat willen we op school dan ook zeker verder ontwikkelen en voortzetten. Dat traject hebben we nu in gang gezet, we onderzoeken de mogelijkheden om het op eigen kracht op te pakken.”
Wat voor leerlingen De Brug in huis heeft? Kuiper licht toe: “Op onze school zitten leerlingen met een ontwikkelingsachterstand of die behoefte hebben aan een specifiekere leer en/of begeleidingsstijl. Ze hebben over het algemeen een IQ tot 70. Sommigen hebben ADHD of autisme en sommigen zijn moeilijk opvoedbaar.”
Een hele mond vol, maar daarnaast zijn het vooral ‘gewoon normale kinderen, net als jij en ik’, voegt Kuiper eraan toe. “Ze willen namelijk ook gewoon meedoen met de rest. Ze hebben elk hun eigen toekomstdromen en wij spelen daar als school zo goed en kwaad mogelijk op in. Eigenlijk maken wij als maatschappij de kinderen speciaal, maar zijn ze normaal.”
Zo normaal als ze zijn, Kuiper benadrukt wel dat de leerlingen een speciale begeleidingsbehoefte hebben. Ook op een toekomstige werkvloer. En die moet de werkgever hen bieden. “Neem je een leerling met autisme aan, dan moet je beseffen dat dat geen ziekte is die overgaat. Maar dat autisme gepaard gaat met communicatieruis en als er dan iets misgaat, ligt de fout niet bij de medewerker die een beperking heeft maar bij de werkgever die dat niet voldoende heeft ondervangen. Hetzelfde geldt voor leerlingen die moeilijk leren, die hebben meer structuur en duidelijkheid nodig.”
Hoe werkgevers dat doen? Bereid je voor en leef je in, zegt Kuiper. “Weet wat je in huis haalt. En dan kom je erachter dat het allemaal niet zo moeilijk is om iemand met een beperking aan te nemen. Het begint allemaal met je oprecht te verdiepen in de persoon.”
Op de vraag of Kuiper tips heeft voor werkgevers om plek te bieden aan leerlingen met een beperking, antwoordt hij dat die stap vooral van morele aard is. “Je stelt je open ervoor of je doet het niet. Wat ik merk is dat veel werkgevers wel weten dat er iets met de afspraken rondom de Participatiewet moet gebeuren, maar ze hebben geen flauw idee hoe ze dat vorm moeten geven.”
Natuurlijk is het niet heel zwart-wit. Kuiper geeft aan dat niet élke organisatie geschikt is om een medewerker met een beperking aan te nemen. “Het kan immers zo zijn dat het product dat in een bedrijf gemaakt wordt, simpelweg niet geschikt is voor deze doelgroep, dan houdt het op. Maar anders zijn er zoveel instrumenten en plekken waar werkgevers informatie kunnen krijgen. Of nog makkelijker: bel de school op, treedt pro actief op.”
Een van die plekken waar informatie staat, is de online brochure Ik ben Harrie. “Hierin staan praktische tips en informatie. Het is zo simpel. Lees ze eens door, zoek een collega in het bedrijf die aan de slag wilt met iemand met een beperking en je hebt de eerste stap al gezet.”
Zo simpel kan het zijn? “Ja. Maar ja, onbekend maakt onbemind. Het is klinkklare onzin dat leerlingen van een school als de onze niks zouden kunnen, dat ze alleen terecht kunnen in de dagbesteding. Ze kunnen genoeg en dat wordt pas zichtbaar als wij als maatschappij veranderen en daarvoor openstaan. Want hoe erg is het als iemand op 50% werkt van wat je normaal verwacht?”
En waarom is het nu zo nodig om deze leerlingen met elk hun eigen talenten een kans te geven? Kuiper: “Voor leerlingen is het een gigantisch mooie kans om aan de slag te kunnen. Ze kunnen zo hun eigen geld verdienen. Want ook zij willen op vakantie, of een keer naar de bioscoop. En het levert meer op dan alleen geld, ze krijgen ook meer zelfrespect en zelfvertrouwen. Ze ontwikkelen zich als persoon, dat gaat een stuk moeilijker als ze in de bijstand zitten.”
